Pałac w Sieniawie |
W II połowie XVII wieku niedaleko miasta Sieniawa (prawa miejskie 1676 r.) z inicjatywy Mikołaja Hieronima Sieniawskiego powstał otoczony fortyfikacjami zamek. Wiek później uległ on zniszczeniu, lecz zostały po nim jedynie nieliczne fragmenty piwnic oraz widoczny do dziś zarys umocnień. Z istniejącym pałacem łączy się postać Adama Mikołaja Sieniawskiego, który założył wielki park otaczający posiadłość majątkową. Podjął też decyzję rozpoczęcia budowy pomarańczarni (I poł. XVIII w.), której projektodawcą był zaprzyjaźniony architekt Giovanii Sapzzio. Następnie pod koniec XVIII w. dawną pomarańczarnię przebudowano na pałac, autorem tego przedsięwzięcia był architekt Jan Hempel. W późniejszym czasie dostawiono do głównego korpusu dwa skrzydła boczne wg. projektu Bolesława Podczaszyńskiego. Rozbudowa pałacu skoncentrowała się również na zmianie kształtu dachu, pokrywając go blachą cynkową. Wnętrze skrzydeł posiadało klatki schodowe oraz dwie łazienki. Owocem tych prac był późnobarokowy niepowtarzalny charakter pałacu, utrzymany w stylu francuskim.
Rezydencja Czartoryskich w Sieniawie zaczęła stopniowo coraz bardziej odgrywać pierwszorzędną rolę w polityce tego rodu po głównej posiadłości w Puławach. Zaczynają tu przybywać przedstawiciele rodu Czartoryskich oraz ich znajomi a wśród nich m.in. Julian Ursyn Niemcewicz, Tadeusz Kościuszko. Gośćmi byli nawet car Aleksander I czy Juliusz Kossak który na pamiątkę wizyty w pałacu namalował obraz z wizerunkiem posiadłości. I wojna światowa bardzo zniszczyła Sieniawę jak i sam pałac. Ówczesny właściciel książę Adam Ludwik Czartoryski pałacowe pomieszczenia przeznaczył na austriacki szpital polowy. Ze względu na duże zniszczenia w okresie międzywojennym pałac nie był zamieszkiwany. Próbę gruntownego odnowienia wnętrz pałacowych podjął książę Augustyn Czartoryski, niestety jego chęci i plany spełzły na niczym - powodem okazał się wybuch II wojny światowej. Pobyt radzieckiej jednostki granicznej w pałacu od 1941 roku, nie wyrządził większych szkód. Jak wiadomo z relacji świadków po wyzwoleniu w salach i korytarzach można było zobaczyć jeszcze firanki w oknach, niektóre meble, dywany oraz resztki wyposażenia wnętrz. Niestety tragedia dopiero nadchodziła, pozostawiony na łaskę ludzi pozbawiony opieki pałac systematycznie był rujnowały i niszczał. Do lat 80. XX wieku pałac nie miał gospodarza. Dopiero nowy właściciel wyremontował a raczej odbudował konstrukcję pałacu w latach 1984 - 1986. Wtedy rozpoczął działalność istniejący do dziś dnia hotel. Obecnym właścicielem pałacu Sieniawa jest Agencja Nieruchomości Rolnych. Zabytkowy kompleks jest obecnie ekskluzywnym miejscem spotkań, konferencji i wypoczynku. Tekst przygotowany w oparciu o materiały: T. Budziński, "Zamki i Pałace Polski Południowo - Wschodniej", wyd. Libri Ressovienses, Rzeszów 1998. www.zgapa.pl
|